SGK’nın mevzuatına göre, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında, iş kazası ve meslek hastalığıyla hastalık sigortası hükümleri uygulanıyor. Ayrıca bunlar SSK (4/1-a) kapsamında sigortalı sayılıyor. Fakat stajyer ve çıraklık sigortası her ne kadar SSK kapsamında olsa da, emekliliğe yarayan yaşlılık-malullük ve ölüm sigortaları kapsamının dışında tutuluyor. Bu sebeple staj ve çıraklık süreleri emeklilik hesabında dikkate alınmıyor.
YASAL DÜZENLEME ŞART
Çıraklık ve mesleki eğitim alan öğrenciler, eğitimlerinin bir parçası olarak staj yapıyor. Öte yandan, tamamen kamu otoritesinin gözetim ve denetimde gerçekleşen bu staj eğitiminde, sigortalı olma zorunluluğu var. Ancak bu sigortalılık süreleri, emeklilik bakımından sigortalılık kapsamına alınmıyor. Konuyla ilgili SGK tarafından hazırlanan veya yapılan bir değişiklik de bulunmuyor. Sigortalılık başlangıcı ya da emeklilik yaşının hesaplanması dahil, sosyal güvenlik hakları ancak kanunla düzenlenebilecek haklar.
Edinilen bilgiye göre, konuyla ilgili bir kanun teklifi hazırlanıyor. Tasarı kısa sürede Meclis’e gelecek. Teklife göre, stajyer ve çırakların erken emekli olması için 2 yol bulunuyor. Birincisi stajyer ve çırakların çalışma başlangıçlarının doğrudan emeklilikte başlangıç kabul edilmesi. İkincisi ise staj ve çıraklıkta geçen sürelere, askerlikte olduğu gibi borçlanma hakkının verilmesi. Sözü edilen 2 kanun teklifinden biri kabul edilir ve yasalaşma imkânı olursa, 2000 yılı öncesinde stajyer ya da çırak olarak çalışan yüz binlerce kişi erken emeklilik fırsatını yakalamış olacak.
YARGITAY KARARI VAR
Yargıtay kararıyla Türkiye’de yıllardır talep edilen ancak gerçekleşmeyen staj süresinin sigorta başlangıcı sayılması, Almanya’da yaşayan gurbetçilere tanındı. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 6 Nisan 2016 tarihinde verdiği 2016/481 sayılı kararı (Esas no: 2014/10-454), Almanya’daki gurbetçilere, mesleki eğitim gördükleri dönemde yatırılan zorunlu primlerin sigortalılık başlangıcı olarak kabul edilmesini sağladı. Böylece gurbetçiler, borçlandıkları takdirde daha erken emekli olabiliyor.